December

De decembermaand, een tijd van gezelligheid, cadeautjes, knus in je warme huis zitten en natuurlijk… chocolade! Het begint al in de eerste week van december met Sinterklaas: de sinterklaasjes en zwarte pieten, munten, chocololly’s en natuurlijk de letters, allemaal gemaakt van chocolade.

Daarna komt Kerstmis en dan is chocolade in zoveel verschillende vormen verkrijgbaar: kerstbomen, sneeuwpoppetjes, kerstmannetjes, rendieren, kerstballen, kransen, pinguïns, sterren,... Noem maar op. En natuurlijk kunnen we de adventskalenders niet vergeten. De kunst daarbij is dan om maar echt één chocolaatje per dag te eten en niet meteen dat hele ding naar binnen te werken. Een ware oefening van zelfbeheersing.

Maar hoe wordt chocolade nu eigenlijk gemaakt?

De cacaobonen worden geoogst in Afrika of Zuid-Amerika, maar vooral Afrika. Dan worden de bonen gefermenteerd en gedroogd. Als de cacaobonen voldoende droog zijn, worden ze fijngestampt, gebrand en gemalen. Nadat ze zijn gemalen, worden de bonen geperst. Door het persen wordt de cacaoboter van de cacaopoeder gescheiden. De cacaoboter wordt dan samen gekneed met melk, suiker en de vloeistof van cacao. Dat mengsel wordt dan geraffineerd en daarna geconcheerd (in zo’n grote machine waar het mengsel vrij lang wordt geroerd om het écht gemengd te krijgen). Om ervoor te zorgen dat de chocolade glad, glanzend en knapperig wordt het mengsel getempereerd (het is warm en wordt koud gemaakt en daarna terug warm). Het mengsel wordt dan verder gemengd en om de chocolade in al die leuke vormen te krijgen, wordt deze vloeibaar in een gietvorm van kunststof gegoten. Dan laat de chocolatier het overschot eruit lopen en laat de gietvorm even staan. De chocolade wordt dan hard en vormt zich helemaal naar de gietvorm. Zodra de chocolade hard genoeg is, wordt deze uit de vorm gehaald en kan het verpakkingsproces beginnen. Begin negentiende eeuw waren die gietvormen nog van tin en ijzer, later in de eeuw van plaaster en koper. Nu zijn ze vrijwel altijd van kunststof.

De traditie van chocolade eten tijdens de feestdagen in België en Nederland komt van vroeger, toen we nog het Koninkrijk der Nederlanden waren, want toen kregen kinderen die braaf waren van de Sint chocolade als beloning. Later werd chocolade door iedereen gegeten; niet alleen de kinderen, maar ook de volwassenen snoepten graag van deze heerlijkheden. De chocolade kwam toen ook al in verschillende vormen. Een vorm van vroeger die nu niet (echt) meer wordt verkocht is de klomp en/of schoen. Die stond natuurlijk voor de schoen die gezet werd voor het paard van Sinterklaas.

Een typisch snoepgoed in België en Nederland voor Sinterklaas zijn chocolademunten. Die traditie zou zijn gekomen, omdat Sint Nicolaas uit Myra gouden munten aan de armen zou geven. In het Verenigd Koninkrijk krijgen kinderen trouwens met Kerstmis de gouden chocolademunten. Al komt die traditie van dezelfde legende.

Voor Kerstmis is er al heel lang de adventskalender. Sinds de 19e eeuw bestaat deze traditie al. De kalender werd gemaakt zodat mensen echt naar Kerst konden toeleven, omdat het zo’n belangrijk Christelijk feest was en de mensen vroeger nog veel geloviger waren. Voor de kinderen zaten er chocolaatjes of andere snoepjes in, voor volwassenen waren het luikjes met daarachter fotootjes of spreuken, meestal met een bijbels thema natuurlijk. Tegenwoordig bestaan er honderden soorten adventskalender, vele met chocolade (denk aan Celebrations, Côte d’Or, Tony Chocolonely, Ferrero's,…) en ander snoepgoed (M&M’s, Haribo, Chupa Chups, Pringles,…), maar ook kalenders met wijn, sterke drank, muesli, koffie, thee en er zijn zelfs niet-eetbare adventskalenders tegenwoordig: met verzorgingsproducten, make-up, kaarsen, krasloten en zelfs seksspeeltjes. De echte kerstgedachte?

Er bestaan zoveel verschillende soorten chocolade in zoveel vormen dat het soms lastig is om te kiezen, maar welke je ook kiest, het is altijd de goede keuze! Zolang je het maar eet met familie, vrienden en andere geliefden, want dat is waar het tijdens de feestdagen in december om gaat.

Zalig kerstfeest en een gelukkig Nieuwjaar!

-Astrid

Weetje

Waar komen de chocoladeletters vandaan?

In kloosters vroeger werden brooddeegletters gebruikt om kinderen de letters van het alfabet te leren. Die letters werden tijdens Sinterklaas op de cadeautjes gelegd zodat iedereen wist welk cadeautje van wie was. Toen chocolade in de 19e eeuw steeds goedkoper en daardoor steeds populairder werd, werden de letters ook van chocolade gemaakt.